Zapewne zastawiasz się co to jest i czy przypadkiem nie coś z rodziny szarlatańskich. 🙂  Otóż nie. Amarantus choć wielu osobom zupełnie nieznany powoli zdobywa swoich zwolenników, zwłaszcza wśród tych dla których zdrowe żywienie jest ważne. Z tego wpisu dowiesz się czym jest amarantus oraz dlaczego włączyć go do diety. Dodatkowo zamieszczam kilka przepisów z jego wykorzystaniem. Specjalnie dla Ciebie przygotowałam tabelę, która pokażę jak amarantus zaspokaja zapotrzebowanie na składniki odżywcze w procentach. To bardzo obrazowe. Dodatkowo na blogu Lifestyle Dietetyczki czyli moim możecie przeczytać podsumowanie tygodnia na diecie wege, zamieściłam przepisy oraz jadłospis. Zapraszam 🙂

CIUT TEORII

Amarantus jest rośliną uprawną, której historia sięga ponad 5000 lat. Indianie, Majowie i Aztekowie uprawiali tą roślinę na ogromnych polach i uważali, że jest święta. Mielili nasiona amarantusa (nazywanego też szarłatem) tak jak dzisiaj mielimy ziarna pszenicy by powstała mąka, a z niej przyrządzali tortille, placki i napoje. Młode liście i pędy wykorzystywali jako warzywo dodając między innymi do sałatek. Szarłat był uznawany za pożywienie dodające siły, charyzmy i waleczności.  Jak mówią źródła podawano go biegaczom i wojownikom, bo dodawał energii dodziałania. Do Europy amarantus trafił najpierw jako roślina ozdobna. Teraz błyszczy dzięki swoim żywieniowym zaletom.

FAKTY ŻYWIENIOWE

• Szarłat jest bardzo dobrym źródłem cennego białka. Posiada w odpowiedniej ilości aminokwasy egzogenne m.in. lizynę, cystynę czy metioninę (cegiełki budujące białka), których organizm sam nie potrafi wytworzyć. Musimy je dostarczyć z pożywieniem.
• Ziarna amarantusa są lekkostrawne, a jednocześnie zawierają duże ilości błonnika pokarmowego dlatego można stosować go w zaparciach u dzieci, problemach z żołądkiem oraz w ramach usprawnienia perystaltyki jelit.
• Badania nad szarłatem wykazują, że ma on szczególne znaczenie w obniżaniu wysokiego ciśnienia krwi i zmniejszania stanów zapalnych oraz ryzyka zachorowań na cukrzycę, nowotwory oraz choroby serca.
• Zboże to zawiera wiele cennych składników mineralnych. Do głównych należy zaliczyć przede wszystkim magnez, wapń i żelazo. W 100 g amarantusa można znaleźć 248 mg magnezu, 159 mg wapnia i 7,6 mg żelaza. Jest również doskonałym źródłem manganu i selenu w diecie. Ilości tych wszystkich minerałów są znacznie wyższe niż w 100 g pszenicy.
• Wysoka zawartość żelaza powoduje, że szarłat jest doskonałym produktem w walce z anemią. 100 g szarłatu to prawie połowa dziennego zapotrzebowania na ten minerał wśród osób dorosłych. Spójrzcie na tabelę.
• Wykorzystuje się go jako dobre źródło wapnia w diecie dzieci ale również dorosłych.
• Amarantus nie zawiera glutenu dlatego może być spożywany przez osoby dotknięte celiakią lub alergią pokarmową na gluten.
• Zapomniałabym, że amarantus daje orzechowy posmak 🙂

W KUCHNI

Amarantus na półkach w sklepie znajdziemy w postaci: mąki, płatków, nasion, oleju tłuczonego na zimno, ziaren, poppingu (tzn. amarantus ekspandowany), a także w żywności z jego dodatkiem (ciastka amarantusowe, pieczywo, batoniki, zetknęłam się nawet z cukierkami Michałki z dodatkiem amarantusa, pieczywo chrupkie itp).

Można wykorzystywać go do przygotowywania placuszków, naleśników, herbatników, murzynka amarantusowego, sezamek, ciastek, ciast, jako dodatek do pulpetów, kotletów, jogurtów, sałatek i wielu innych. Z technologicznego punktu widzenia najlepiej jednak używać amarantus w kombinacji z innymi zbożami. Jest on sam w sobie dość ciężki, trudno jest jego obróbka termiczna, dodając innych zbóż zmniejszamy wagę i ułatwiamy obróbkę. Oprócz tego uzupełniamy posiłek w inne aminokwasy egzogenne.

Szarłat gotuje się tak jak jak kasze czy ryż. Warto robić to na wolnym ogniu, pod przykryciem.

WIEDZA PRAKTYCZNA

1. Amarantus jest produktem, który znajdziemy w sklepach ze zdrową żywnością, supermarketach i mniejszych marketach, zwykle w działach nazywanych „zdrowa żywność”. Sieć Rossmann również w swoim asortymencie posiada amarantusowe produkty.
2. Możemy też nabyć je przez internet i głównie ten sposób polecam. Robiąc większe zakupy często otrzymujemy przesyłkę za darmo, a produkty są najczęściej znacznie tańsze niż w sklepach tradycyjnych.
3. Amarantus nie jest tani. Nie ma się co czarować. Smażenie naleśników z amarantusowej mąki dla całej rodziny jeśli mamy zbyt mały budżet nie jest możliwe zbyt często, o ile w ogóle jest. Trzeba czasem mierzyć siły na zamiary. Mimo wszystko warto dodawać go w małych ilościach do różnych potraw i posiłków.
4. W ramach ekstrawagancji żywieniowych, zamiast kupna dwóch czekolad, może lepiej zaopatrzyć się w amarantus ekspandowany i sprawdzić jego smak? Tak wiem, że to nie czekolada, ale przełożenie cenowe jest podobne. Czekoladę zjemy szybko i niekoniecznie na zdrowie. Amarantus będziemy zużywać dłuższy czas i to dla zdrowia. 🙂
5. Przeszukując internet sprawdzałam ceny i uśredniając są mniej więcej takie (pamiętajcie, że w sklepach stacjonarnych zwykle jest drożej, większe opakowania zwykle też są tańsze i bardziej opłaca się je nabyć):

• mąka 0,5 kg od 8 do 14 zł,
• nasiona w zależności od gramatury od 6 do 13 zł ,
• amarantus ekspandowany w zależności od gramatury od 5,5 do 12 zł (z dodatkami np. orzechów, melasy jest droższy),
• płatki amarantusowe w zależności od gramatury od 6 zł do 11 zł,
• mieszanki musli z amarantusem to zwykle około 11-12 zł,
• ciastka i ciasteczka nie kosztują mniej niż 5-6 zł, czasem do 12 zł,
• pieczywo chrupkie z dodatkiem amarantusa (zwykle nie jest go zbyt wiele) około 8 do 10 zł,
• a batoniki nie mniej niż 3 zł.

Na sam koniec kilka przepisów z wykorzystaniem amarantusa 🙂

PRZEPISY

1. Placuszki owsiano-amarantusowe

2. Jogurt gruszkowy z poppingiem

• 150 g jogurtu naturalnego
• dwie łyżki amarantusa ekspandowanego
• gruszka
• listki mięty
• opcjonalnie: cynamon, miód

Przygotowanie: Do jogurtu dodaj amarantus, listki mięty, pokrojoną lub zblendowaną gruszkę oraz cynamon i opcjonalnie miód. Gotowe 😉

3. Amarantusowe płatki na mleku z bananem

• 5 łyżek płatków amarantusowych
• 200 ml mleka krowiego lub roślinnego
• 1 mały banan
• opcjonalnie: pestki słonecznika, pestki dyni, siemię lniane

Przygotowanie: Zagotuj mleko z dodatkiem płatków oraz pokrojonym bananem. Dodaj pestki słonecznika czy dyni.

4. Kotlety z indyka z amarantusem

• 500g mięsa mielonego z indyka
• 1 jajko
• 8 łyżek amarantusa ekspandowanego
• 2 łyżki płatków owsianych
• przyprawy: sól, pieprz, pieprz ziołowy lub inne ulubione

Przygotowanie: Wymieszaj wszystkie składniki i dopraw do smaku. Uformuj kotleciki (wychodzi około 18 sztuk z całej masy). Piecz w 200 stopniach około 20 minut. Po 10-12 minutach przekręć kotlety na drugą stronę. Podawać je można dosłownie do wszystkiego, nawet jeść na zimno na kanapce 🙂 Pycha!

5. Sałatka piękności

• 1 kiwi
• 1 mandarynka
• 1 małe jabłko
• 10 migdałów
• 1 łyżeczka pestek dyni
• 4 łyżki amarantusa ekspandowanego
• 3 łyżki jogurtu naturalnego/kefiru/maślanki opcjonalnie

Przygotowanie: Owoce pokrój dowolnie i wrzuć do miseczki, dodaj pestki, migdały i amarantus. Zalej jogurtem/kefirem/maślanką jeśli lubisz.

Jadacie szarłat? Jest Wam znany? Do jakich dań go wykorzystujecie? Czekam na Wasze propozycje, bo chętnie próbuję nowe przepisy 🙂

Powiązane wpisy

Jak zacząć jeść zdrowo? Zacznij od koszyka Teff w przepisach: teffianka i mus Idealne śniadanie, czyli placuszki owsiano-amarantusowe Placuszki owsiane idealne na śniadanie