Probiotyki – jak stosować? Jak korzystać z nich by naprawdę działały i pomagały osiągać nam nasze cele zdrowotne?

 

Wydaje się, że na te pytania można byłoby napisać jedną, szybką odpowiedź: “Przyjmować zgodnie z opisem producenta na opakowaniu”. Niestety z moich doświadczeń, ale i pytań, które otrzymuję, wynika, że informacja na opakowaniu nie jest wystarczająca dla niektórych osób. 

 

W dzisiejszym artykule wyjaśniam główne zasady przyjmowania probiotyków i nie tylko. 🙂 Zdradzam, czym podyktowane są zalecenia i przy okazji, mam nadzieję, przemycę kilka fajnych informacji, które warto wiedzieć o probiotykach. 

 

OPIS STOSOWANIA PROBIOTYKU OD PRODUCENTA A RZECZYWISTOŚĆ

 

Moje obserwacje, doświadczenia gabinetowe, ale także te wśród rodziny i znajomych, również rozmowy kuluarowe, głównie w social mediach, wskazują, że wiele osób mimo informacji na opakowaniu, nie wie, jak prawidłowo przyjmować probiotyk. 

 

Czasem w rozmowach dowiaduję się, że probiotykoterapia trwa jakiś czas, a dana osoba nie obserwuje żadnych zmian. Problemem jest nie tylko źle dobrany probiotyk (to jeden z najczęstszych błędów), ale też dawkowanie i sposób jego przyjmowania. 

 

Gdybym miała powiedzieć, co jest najważniejsze w kontekście samego przyjmowania probiotyku, to faktycznie stwierdziłbym, że najważniejszy jest opis sposobu przyjmowania probiotyku dostępny na ulotce lub opakowaniu probiotyku. I zachęcam by zgodnie z tym opisem stosować probiotyki. 

 

Producent wiedząc m.in. jak ma działać preparat, jakie funkcje ma spełniać i znając wszystkie ważne dane dotyczące tego, jak dany szczep probiotyczny lub mieszanka szczepów zachowuje się w przewodzie pokarmowym, ustala rekomendowany sposób stosowania. 

 

I to nie jest widzimisię!

 

Rekomendacje są poparte wiedzą naukową, badaniami m.in. o tym, jak zachowuje się dany składnik suplementu czy probiotyk w ustroju. Szczególnie wtedy, kiedy preparat jest złożony i zawiera oprócz dobrych bakterii także prebiotyki, czyli np. popularną inulinę o wspaniałych właściwościach stymulujących wzrost dobroczynnych bakterii, lub gdy probiotyk jest wieloszczepowy. Warto bowiem wiedzieć, że nie wszystkie bakterie (także te dobre dla nas) lubią się między sobą. 

 

Mówiąc prosto… niektóre się nie kumplują i nie powinny chodzić na tą samą probiotykową imprezę, czyli być łączone ze sobą w ramach jednego produktu. 🙂

 

GENERALNA ZASADA STOSOWANIA PROBIOTYKÓW, KTÓRA SIĘ SPRAWDZA W PRZYPADKU WIĘKSZOŚCI PRODUKTÓW 

 

W badaniach naukowych widać wyraźną tendencję do proponowania przyjmowania probiotyków w trakcie lub zaraz po posiłku. Jest to związane ze zwiększoną przeżywalnością szczepów probiotycznych w przewodzie pokarmowym. Dzięki czemu mogą one trafić do miejsca docelowego, czyli jelita, i wykonywać swoją pracę.

 

Przyjęcie probiotyku z posiłkiem lub zaraz po nim sprawia, że może on zostać otoczony treścią pokarmową, przez co jest mniej podatny na “zniszczenie” w żołądku. 

 

Ale co to właściwie oznacza? 

 

Otóż probiotykom na drodze dotarcia do jelita stoi m.in. wspomniany żołądek ze swoim kwaśnym pH, a także sole kwasów żółciowych. Pisałam o tym, jak ważna rolę odgrywa żołądek i jego odpowiednia kwasowość oraz praca wątroby dla zachowania zdrowej mikrobioty. 

 

Linki do artykułów zamieszczam poniżej. 

 

Zdrowa mikrobiota zależy od żołądka i wątroby? Sprawdź dlaczego cz. 1

Zdrowa mikrobiota zależy od żołądka i wątroby? Sprawdź dlaczego cz. 2

 

Przypomnę, że odpowiednio zakwaszony żołądek jest jednym z żołnierzy stojących na czele obrony naszego jelita przed drobnoustrojami patogennymi. Cel jest jeden: wybić wroga, by nie dostał się poniżej żołądka. Kwasy żółciowe produkowane przez wątrobę to kolejni żołnierze obrony naszej mikrobioty. 

 

Kwasy żółciowe modulują mikrobiotę jelitową i wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe, m.in. przeciwko Clostridium difficile. Współuczestniczą też w zachowaniu integralności błony bariery jelitowej. 

 

“Unicestwienie” wroga to wspaniałe właściwości kwasu solnego i kwasów żółciowych. Niestety żołądek nie potrafi rozpoznać, czy dana bakteria to wróg czy przyjaciel. Stąd w momencie, kiedy chcemy dostarczyć dobroczynne bakterie do ustroju musimy:

 

• je odpowiednio “zabezpieczyć”,
• lub zastosować szczepy, które są oporne na działanie kwasów żółciowych i kwaśnego środowiska żołądka. 

 

PROBIOTYKI W KAPSUŁKACH, W PROSZKU I W KROPLACH – JAK STOSOWAĆ?

 

KAPSUŁKA

 

Szczepy probiotyczne wrażliwe na działanie kwasu solnego i kwasów żołądkowych należy “zabezpieczyć” odpowiednią kapsułką, czyli włożyć je do czegoś, co jest odporne na niesprzyjające warunki. 

 

Inną metodą zabezpieczającą jest tzn. mikroenkapsulacja. 

 

Metoda mikroenkapsulacji pozwala takim wrażliwym probiotykom przetrwać niekorzystne warunki panujące w żołądku i trafić w niezmienionej formie do jelita. Często mikroenkapsulacja stosowana jest w przypadku probiotyków w proszku, ale nie tylko. 

 

źródło grafiki: (1)

 

W jelicie warstwa chroniąca / osłonka ulega rozpuszczeniu i uwalnia korzystne mikroorganizmy, które łączą się z receptorami dla mikroorganizmów na powierzchni nabłonka jelita. 

 

Producent zaleca, aby probiotyki, które są w kapsułach, połykać w całości i popić wodą. 

 

Są jednak sytuacje, w których probiotyk chcemy podać dziecku lub osobie dorosłej, która nie może lub nie umie połykać kapsułek.  I tu pojawia się kłopot, ponieważ nie każdy probiotyk można rozsypać i rozpuścić np. w wodzie, podać na łyżeczce lub w strzykawce. 

 

Tu warto doczytać informację na ulotce lub opakowaniu lub czasem napisać do producenta, aby upewnić się, czy kapsułkę można otworzyć. 

 

Wszystkie probiotyki Sanprobi w kapsułkach, oprócz Sanprobi 4 Enteric, można wysypać z kapsułki i rozpuścić w wodzie, soku lub musie (o temperaturze pokojowej) i podać dzieciom lub dorosłym. 

 

Oprócz samej kapsułki, która chroni szczepy bakteryjne, dodatkowo są one mikroenkapsulowane. To podwójne zabezpieczenie. 

 

WAŻNE!!!

NIGDY NIE ROZPUSZCZAMY I NIE POPIJAMY PROBIOTYKÓW GORĄCYM NAPOJEM. NIE WSYPUJEMY DO GORĄCEJ ZUPY LUB INNEGO GORĄCEGO DANIA. 

 

Wysoka temperatura niszczy bakterie probiotyczne. To szczególnie ważne w podawaniu probiotyków dzieciom, osobom chorym, starszym, które do posiłków, często dostają swoje witaminy, składniki mineralne czy probiotyki właśnie. Warto, aby pamiętali o tym opiekunowie oraz osoby podające dany preparat. 

 

PROSZEK 

 

Probiotyki w formie proszku w buteleczce z miarką lub pakowane w oddzielne saszetki to kolejny typ “pakowania” probiotyków. 

 

Te, ze względu na swoje właściwości, są oporne na działanie niekorzystnych warunków w żołądku lub podczas ich produkcji zastosowano metodę mikroenkapsulacji. Można je zatem spożywać rozpuszczone w wodzie, soku lub musie, ewentualnie mleku mamy, jeśli podajemy probiotyk niemowlakowi. 

 

Warto dodać, że najkorzystniejszym płynem do rozpuszczania i aktywacji takiego probiotyku jest woda. O ile to możliwe, zachęcam, by to właśnie niegazowana woda w temperaturze pokojowej była nośnikiem probiotyku. 

 

Ważne: probiotyki w proszku czasem wymagają aktywacji. Na opakowaniu producent zamieszcza taką informację. Wyjaśnia w jakiej ilości płynu rozpuścić probiotyk oraz ile czasu go aktywować. 

 

W zależności od tego, jakie przeznaczenie ma taki probiotyk, producent może zalecić by zastosować go:

• rano na czczo, 
• na minimum 2 h po posiłku, 
• wieczorem 2-3 h po kolacji, 
• w ciągu dnia z posiłkiem lub po nim. 

 

To bardzo ważne, by zastosować konkretne zalecenia producenta lub specjalisty (lekarza, dietetyka), jak zastosować dany probiotyk. 

 

KROPLE

 

Probiotyki w kroplach najczęściej są zarezerowane dla najmniejszych pacjentów. Od niemowląt po dzieci, które nie potrafią jeszcze połknąć kapsułki. 

 

Szczepy probiotyczne są w takich produktach zawieszone w oleju (stosowane są różne oleje), który otacza probiotyk, umożliwia łatwe jego podanie i stanowi element zabezpieczający. 

 

Sanprobi IBS krople dla dzieci (wspierające m.in. wchłanianie żelaza w przewodzie pokarmowym u dzieci lub zmniejszające objawy IBS i bólu brzuszka u dzieci) należy stosować z posiłkiem lub zaraz po nim. 

 

Najlepiej bezpośrednio podać do buzi na łyżeczce, wcześniej wstrząsając buteleczkę przez minimum 10 sekund. Tak by probiotyk “rozproszył się” w oleju. Odpowiednia dystrybucja szczepów w zawiesinie pozwala na to, by w każdej dostarczonej porcji było tyle samo “dobrych” bakterii. 

 

Brzmi to banalnie, ale technologia produkcji takiego probiotyku jest wysoce zaawansowana. 

 

Należy pamiętać, że takie probiotyki po otwarciu buteleczki należy zużyć w określonym czasie, o czym również informuje na opakowaniu producent. 

 

Istnieją probiotyki w kroplach dla dzieci, które wymagają także odpowiednio chłodnej temperatury i powinny być przechowywane w lodówce. 

 

Zawsze, ale to zawsze, czytaj informacje na opakowaniu, by chronić szczepy probiotyczne przed zniszczeniem i aby maksymalnie skorzystać z ich prozdrowotnych właściwości. 

 

PROBIOTYKI W TRAKCIE ANTYBIOTYKOTERAPII

 

Zasady dotyczące probiotykoterapii podczas stosowania  antybiotyku omówiłam w oddzielnym artykule. Nie chcąc się zatem powtarzać, zapraszam do kliknięcia w link poniżej.  

 

Probiotyki w trakcie i po antybiotykoterapii. Musisz to wiedzieć

W artykule znajdziesz informacje, jakie szczepy mają udokumentowane działanie antybiotykooporne. W trakcie przyjmowania antybiotyku nie można bowiem liczyć na częstą poradę “proszę brać jakąś osłonę”. Należy brać konkretne probiotyki w konkretnej ilości oraz w KONKRETNY SPOSÓB. Niektóre można przyjmować wraz z antybiotykiem, inne niestety nie. 

 

Co więcej, wsparcie mikrobioty po przyjmowanej antybiotykoterapii nie kończy się na stosowaniu przez 3-4 tygodnie probiotyku. Po więcej zapraszam do artykułu, który jest kompendium wiedzy w tym temacie.

 

SANPROBI PREMIUM – THE AKKERMANSIA COMPANYTM 

 

Wyjątkowy postbiotyk Sanprobi Premium – The Akkermansia CompanyTM zawiera pasteryzowaną bakterię Akkermancia muniphila MucT.  Bakteria ta ma szalenie ciekawe właściwości, jest – można by powiedzieć  – absolutnie niezwykła i odpowiada m.in. za to, jak kształtuje się nasza masa ciała. Wspiera również proces odchudzania. 

 

Zgodnie z wynikami badania opublikowanego przez Depommier C. i wsp. najlepiej przyjmować Sanprobi Premium – The Akkermansia CompanyTM 1 raz dziennie rano. Stosować należy wtedy 2 kapsułki i obficie popić wodą. 

 

Postbiotyk powinien być przyjęty na minimum 15 minut przed posiłkiem. Według badania taki sposób przyjęcia był najkorzystniejszy. Na ten moment nie wiadomo, czy przyjmowanie postbiotyku z posiłkiem ograniczałoby jego wykorzystanie. 

 

JAK BRAĆ PROBIOTYK – ZASADY PRZYJMOWANIA PROBIOTYKÓW W PIGUŁCE

Podsumujmy zatem najważniejsze informacje w formie przystępnej ściągawki. 

 

1. 1. Zawsze czytaj zalecenia producenta dotyczącego tego, jak stosować dany probiotyk i postępuj według tych rekomendacji. Nie są wzięte z księżyca 🙂
   2. Czas przyjmowania probiotyku ma znaczenie, podobnie jak pora dnia. 
   3. W większości przypadków należy przyjmować probiotyk z posiłkiem lub zaraz po nim. Czasem producent informuje, że lepiej zrobić to rano na czczo lub wieczorem minimum 2h po kolacji/przed snem. 
   4. Jeśli jesteś pod kontrolą specjalisty dobierającego probiotykoterapie, stosuj probiotyki według wskazówek eksperta. Najczęściej jeśli poleca stosować probiotyk inaczej lub z delikatnymi modyfikacjami zaleceń producenta – ma w tym swój konkretny cel, dostosowany do Twojej indywidualnej sytuacji zdrowotnej. 
   5. Nigdy nie popijaj probiotyków gorącymi napojami.
   6. Nie rozsypuj probiotyku i nie rozpuszczaj w gorącej zupie, drugim daniu, herbacie czy kawie. Wysoka temperatura zabija bakterie probiotyczne. 
   7. Najlepszym płynem do popijania probiotyków, ale też ich rozpuszczania i aktywacji (gdy jest to niezbędne) jest czysta woda, niegazowana, w temperaturze pokojowej.
   8. Sprawdzaj, czy probiotyki w kapsułkach, które chcesz przyjąć lub podać dziecku, można z nich wysypać. Nie każdy probiotyk wyjęty z kapsułki  jest oporny na działanie niekorzystnych warunków żołądkowych lub jest dodatkowo poddany mikroenkapsulacji. Probiotyki Sanprobi możesz wyjmować z kapsułek i podać na łyżeczce/w strzykawce – rozpuszczone w wodzie, musie, soku, jogurcie. Wyjątek stanowi Sanprobi 4 Enteric. 
   9. Probiotyki w kroplach powinny zostać wcześniej odpowiednio długo wstrząśnięte, zanim zostaną podane dziecku lub osobie dorosłej. Przestrzegaj terminu jego przydatności do spożycia. Jest to ważne dla każdego typu probiotyków, ale w przypadku kropli, czasem czas ten jest bardzo krótki np. 1 miesiąc. 
   10. Przechowuj probiotyki w chłodnym, ciemnym miejscu. Nie zostawiaj na nasłonecznionym blacie w kuchni lub na biurku. Nie niszcz dobrych mikroorganizmów. 
   11. Sanprobi Premium – The Akkermansia CompanyTM przyjmujemy rano, na minimum 15 minut przed posiłkiem, popijając wodą i stosując 2 kapsułki jednocześnie. 

 

PODSUMOWANIE – JAK BRAĆ PROBIOTYK?

 

Jednym z najczęstszych błędów dotyczących probiotykoterapii jest nieprawidłowy sposób przyjmowania preparatów. Zawsze należy dokładnie zapoznać się z informacjami zamieszczonymi na opakowaniu lub ulotce produktu. Następnie postępować według wskazań i nie popijać nigdy probiotyków gorącymi napojami. 

 

Należy też sprawdzić, czy probiotyk w kapsułkach można z nich wysypać, a także  przestrzegać rekomendacji dotyczących ewentualnej aktywacji probiotyku. 

 

Warto pamiętać, że źle stosowany probiotyk, źle dobrany i źle przechowywany nie pomoże. Dbajmy o to, by z uważnością i szacunkiem traktować naszych malutkich przyjaciół, bo tylko w ten sposób się nam odwdzięczą. 🙂

Artykuł powstał we współpracy merytorycznej z marką Sanprobi.

 

BIBLIOGRAFIA

1.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6699990/

2. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031393917300926