Dzisiaj bierzemy pod lupę jakość żywności – czyli analizujemy punkt 5 z listy Emili – „8 podstawowych błędów żywieniowych, przez które nie możesz schudnąć”.
Jakość zdrowotną żywności ocenia się za pomocą kryteriów obiektywnych czyli bada się jej skład chemiczny, tzn. zawartość nie tylko składników odżywczych, ale i pozostałości pestycydów, antybiotyków i hormonów oraz zawartość dodatków do żywności – konserwantów, barwników, aromatów i innych. W ramach tej oceny sprawdza się też czystość mikrobiologiczną produktu. Kryteria subiektywne to natomiast ocena organoleptyczna żywności – jej smaku, zapachu, wyglądu i konsystencji. W ocenie jakości zdrowotnej ta ocena pełni rolę uzupełniającą, ale jest bardzo ważnym, kryterium wyboru dla konsumentów.
Wiadomo, wybierając jedzenie, kupujemy to co nam po prostu smakuje. Na co jeszcze, poza smakiem, Polacy zwracają uwagę przy wyborze żywności? Jako konsumenci kierujemy się przede wszystkim ceną żywności, jej świeżością (data minimalnej trwałości / termin przydatności do spożycia) oraz marką (badanie Grażyny Krasnowskiej i Anny Salejdy opublikowane w 2011 r.). Podobne wyniki uzyskano w badaniu agencji SPAD z 2005 przeprowadzonym w 5 krajach europejskich, w tym w Polsce. Wg tego badania Polacy w pierwszej kolejności zwracają uwagę na cenę, świeżość, zawartość netto oraz markę. Z badania z Magdaleny Niewczas, opublikowanego w 2013 roku (obejmującym województwa południowo-wschodniej Polski) wynika, że najwięcej osób wybierając żywność zwraca uwagę na jej świeżość, cenę oraz skład produktu.
W ostatnim czasie coraz więcej osób interesuje się tym co je i jaki to ma wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Coraz częściej sprawdzamy na etykiecie skład i wartość odżywczą produktów. Ale czy na pewno wiemy jak wybrać produkt dobrej jakości, czyli ten który będzie smaczny i dostarczy nam jak najwięcej składników odżywczych, a przy tym nie będzie naszprycowany chemią? Poniżej kilka wskazówek na co zwrócić szczególną uwagę podczas zakupu żywności:
Pieczywo
Unikaj pieczywa pszennego z mąki oczyszczonej, ponieważ zawiera ono bardzo mało składników mineralnych oraz błonnika, przez co mniej syci. Do takiego pieczywa zwykle dodawane są polepszacze czyli spulchniacze, wybielacze, konserwanty, środki zapobiegające pleśnieniu oraz karmel i słód do zabarwienia chleba na ciemniejszy kolor.
Wybieraj chleb żytni mający w składzie tylko mąkę, wodę, zakwas i sól, ewentualnie dodatek ziaren i nasion. Im wyższa liczba przy oznaczeniu mąki tym wyższa w niej zawartość błonnika i składników odżywczych.
Płatki śniadaniowe
Unikaj płatków wysoko przetworzonych (np. czekoladowe kulki i muszelki), które najczęściej są produkowane z grysu, a nie z całego ziarna, w związku z tym zawierają też mniej błonnika. Takie płatki to góra cukru i sztucznych dodatków!
Wybieraj płatki naturalne np. owsiane, żytnie, gryczane, kukurydziane czy amarantus ekspandowany i dodawaj do nich świeże i suszone owoce oraz orzechy i nasiona.
Jogurty
Unikaj jogurtów owocowych i z dodatkiem różnego rodzaju słodkich dodatków np. kulek, gwiazdek, dżemów.
Wybieraj jogurty naturalne o kwaskowym posmaku z zawartością tłuszczu 2% i dodawaj do nich świeże owoce i inne zdrowe dodatki.
Wędliny
Unikaj wysoko przetworzonych wędlin, bo zawierają mało mięsa, a dużo wody i sztucznych dodatków. Wędliny plasterkowane i pakowane będą miały więcej sztucznych dodatków niż te kupowane na wagę.
Wybieraj wędliny z jak najwyższą zawartością mięsa. Wędliny drobiowe będą zawierały dużo mniej tłuszczu niż wieprzowe. W sklepie kupuj wędliny, których kształt jest nieregularny i przypomina cały kawałek mięsa np. pierś kurczaka, a nie walec czy blok.
Sery żółte
Unikaj serów, które w składzie mają tłuszcz roślinny. W takich serach część mleka została zastąpiona tłuszczem roślinnym przez co staje się one wyrobem seropodobnym.
Wybieraj produkty, na których widnieje napis „ser”, a nie np. „dojrzewający podpuszczkowy” czy „typu gouda” bez użycia wyrazu „ser”. Ser powinien mieć w składzie mleko, sól, bakterie fermentacji mlekowej, podpuszczkę, chlorek wapniowy, ewentualnie barwniki np. annato i β-karoten. Wybieraj ser, który został zakonserwowany lizozymem z białka jaja kurzego, a nie azotanami.
Daria Nikołajuk
