Zaczynamy część 2 wpisu o brunatnej tkance tłuszczowej 🙂 Po więcej informacji na ten temat zapraszam do czytania części 1.
Zgodnie z obietnicą – czynniki warunkujące występowanie brunatnej tkanki tłuszczowej. Przeprowadzono wiele badań dotyczących BAT, a ja poniżej przytaczam tylko kilka z nich na potwierdzenie zależności między występowaniem BAT a danym czynnikiem.
Wiek
Występowanie brunatnej tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka zmienia się wraz z wiekiem, co potwierdzają liczne badania naukowe. BAT występuje w największej ilości u niemowląt i małych dzieci, a tkanka ta jest zlokalizowana m. in. w okolicy międzyłopatkowej, okołonerkowej, nadnerczy, okołoobojczykowej i przyaortalnej i na szyi. U dzieci BAT występuje we wszystkich wymienionych okolicach, później natomiast zanika w niektórych miejscach. W 4 dekadzie życia u części osób BAT zupełnie już nie występuje, ale z drugiej strony udowodniono też, że ta tkanka może występować nawet u osób 70-80 letnich.
Podsumowując, faktem jest, że wraz z wiekiem zmniejsza się ilość BAT w organizmie człowieka. Jednocześnie prawdą też jest to, że u niektórych osób w starszym wieku nadal występuje ten rodzaj tkanki tłuszczowej. Zatem co jeszcze wpływa na występowanie BAT u ludzi dorosłych?
Płeć
Kobiety czy mężczyźni? U kogo częściej i w większej ilości występuje brunatna tkanka tłuszczowa? Tu akurat natura jest łaskawsza dla kobiet :). Masa BAT oraz jej aktywność w organizmie są większe u kobiet niż u mężczyzn. Bez systematycznej ekspozycji na niskie temperatury u kobiet mamy aktywne 42g BAT, u mężczyzn natomiast 24g BAT.
Masa ciała
Im więcej kilogramów tym mniej BAT… Sprawdzono to przeprowadzając badania u ludzi o BMI prawidłowym oraz wskazującym na nadwagę i otyłość. Po 2-godzinnej ekspozycji na obniżoną temperaturę (16°C) stwierdzono obecność BAT u niemal wszystkich uczestników badania. Natomiast aktywność BAT była niższa u osób, które miały nadwagę.
Temperatura otoczenia
Mamy jesień, a zima coraz bliżej… Niedługo aura będzie sprzyjała zwiększaniu BAT 🙂
W Finlandii przeprowadzono badania w grupie pracowników zatrudnionych do pracy w przestrzeni otwartej (ekspozycja na zimno) oraz w grupie pracowników biurowych. Zbadano u tych osób występowanie BAT w dwóch lokalizacjach. Okazało się, że u osób eksponowanych na zimno w badanych miejscach występowała brunatna tkanka tłuszczowa, natomiast u pracowników biurowych nie występowała w tych miejscach.
Co więcej, wywnioskowano, że nawet krótkotrwała ekspozycja na niską temperaturę powoduje szybką aktywację BAT. Aby to stwierdzić badanym podano FDG czyli 18-fluorodeoksyglukozę. Im wyższy wychwyt FDG przez tkankę tym większa jej aktywność. Badania wykonano zarówno w temperaturze pokojowej oraz po ekspozycji na niską temperaturę poprzez zanurzenie stóp w zimnej wodzie (5-9°C). Ekspozycja na niską temperaturę zwiększyła wychwyt FDA w BAT piętnastokrotnie!
Jak możemy wykorzystać to w praktyce?
O ile nie mamy wpływu na wiek i na płeć to możemy kontrolować naszą masę ciała. Osoby szczuplejsze mają więcej BAT, a więc utrzymanie prawidłowej masy ciała przychodzi im łatwiej. Zachęcam też wszystkich do spacerów i biegów przez cały rok, nie tylko wiosną i latem. Ruch na świeżym powietrzy w okresie jesienno-zimowym na pewno wyjdzie nam na zdrowie.
Daria Nikołajuk
