Niepłodność. Problem, który z roku na rok dotyka coraz większą grupę par w wieku reprodukcyjnym. Wbrew wielu komentarzom, niezrozumieniu rodziny i znajomych, niepłodność nie jest fanaberią i wymysłem. O tym czym jest niepłodność oraz jakie są jej rodzaje będę pisała w najbliższych kilku wpisach, tak aby ostatecznie przejść do diety propłodnościowej (dieta płodności) czyli takiej, która wspiera płodność Dzisiaj chciałam przytoczyć przede wszystkim definicję niepłodności oraz przybliżyć jej rodzaje. W kolejnych wpisach będę rozwijała dalsze zagadnienia związane z tym tematem.
NIEPŁODNOŚĆ – DEFINICJA
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określanie niepłodność jako brak możliwości zajścia w ciążę w ciągu dwóch lat mimo regularnego współżycia, bez stosowania jakiejkolwiek antykoncepcji. W praktyce niepłodność jednak określa się już po roku starania o potomstwo. Wiele badań klinicznych również takie parametry przyjmuje.
Co oznacza, że bada się kobiety i mężczyzn, którzy po roku starań nadal nie poczęli dziecka. Taki jest standard procedur z informacji, które udało mi się zdobyć w większości krajów europejskich, w USA i w Polsce. W takiej codziennej praktyce jednak wiele par zaczyna się niepokoić po kilku miesiącach aktywnych starań i zaczyna szukać przyczyny udając się do lekarza, czy wręcz do kliniki niepłodności. Tu lekarze starają się uspokoić najcześciej i proponują by starać się dalej kolejne miesiące, aż minimum przez rok nie uda się spłodzić potomstwa.
Niepłodność jak uznało WHO jest chorobą. Została sklasyfikowana jako choroba społeczna w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych pod numerem N46 – niepłodność męska i N97 – niepłodność kobieca.
Według różnych danych literaturowych niepłodność może dotykać nawet 15% par na świecie, w Polsce mówi się, że co piąta para ma ten problem. W większości przypadków przyczyna leży po stronie kobiecej, ale ostatnie lata badań pokazują, że coraz częściej problem niepłodności wynika ze strony mężczyzny. Czasem dochodzi do sytuacji w której oboje partnerzy mają problemy z płodnością – są to jednak znacznie rzadsze sytuacje.
Niestety nauka nadal nie zna wielu odpowiedzi na pytania dotyczące niepłodności. O ile w wielu przypadkach podłoże problemu jest odpowiednio zdiagnozowane, o tyle w przypadku około 10% par przyczyna nie jest znana. Natknęłam się jednak na dane, w których mówi się, ze nawet 30% przypadków pozostaje bez informacji o przyczynie. Niepłodność o nieznanej przyczynie nazywamy niepłodnością idiopatyczną lub o etiologii idiopatycznej.
Zetknęłam się także z tym, że niektórzy specjaliści mówią iż nie ma czegoś takiego jak niepłodność idiopatyczna. Po prostu nie została znaleziona przyczyna lub brak wiedzy na ten moment o przyczynie.
RODZAJE NIEPŁODNOŚCI
Jednym z najbardziej użytecznych i jasnych podziałów niepłodności jest ten, który rozgranicza niepłodność o charakterze
- pierwotnym i
- wtórnym.
Jak sama nazwa wskazuje niepłodność pierwotna związana jest z tym, że kobiecie nigdy nie udało się począć dziecka.
Niepłodność typu wtórnego natomiast ma miejsce wtedy kiedy kobieta mimo poczęcia nie donosiła ciąży (poroniła) lub przedwcześnie urodziła lub trzecia ewentualność to wtedy kiedy urodziła już np. jedno dziecko, ale bezskutecznie stara się o kolejne. Myślę, że świat nie myśli o takich kobietach w kategorii niepłodnych natomiast definicja niepłodności wtórnej obejmuje również te przypadki.
W literaturze można się też spotkać z podziałami na:
- niepłodność całkowitą
- cześciową
- względną
a także na:
- niepłodność wrodzoną
- lub nabytą.
Jeśli mielibyśmy patrzeć na niepłodność oczami klinicysty to będzie powoływał się on przy diagnozie głównie na przyczyny, które mogą skutkować niepłodnością, a tych jest wiele.
Wiemy o przyczynach niepłodności coraz więcej, ale to nie jest wiedza wystarczająca, a czasem to nadal tylko przesłanki, niepotwierdzone hipotezy. Nadal więc brakuje wielu elementów pozwalających problem poznać do końca i skutecznie pomagać. Niestety niczego nie ułatwia złożoność problemu. Obejmuje on dwa oddzielne organizmy – kobietę i mężczyznę, ich związek, a także aspekty psychologiczne, które nie są bagatelizowane przez naukę.
Na ten moment wiedza, którą dysponujemy oraz wyniki badań wykazuję, że w wielu przypadkach do poczęcia dziecka i donoszenia ciąży oraz szczęśliwego urodzenia może dojść dzięki zaadresowaniu pewnych czynników środowiskowych.
Wlicza się w nie zmianę pewnych zachowań, nawyków, które mogą mieć wpływ na powodzenie w pocięciu.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA PŁODNOŚĆ
STYL ŻYCIA do którego zalicza się:
- stres towarzyszący parom starającym się o dziecko,
- nadwaga, otyłość, ale również zbyt niska masa ciała kobiety (niedowaga)
- nieodpowiednia masa ciała u mężczyzn także nie jest bez znaczenia, bowiem wpływa na jakość nasienia mężczyzny,
- nieodpowiednia dieta,
- palenie tytoniu,
- spożywanie alkoholu i narkotyków,
- nadużywanie kofeiny,
- zbyt niska aktywność fizyczna.
Dodatkowo mówi się również coraz więcej:
O TOKSYNACH I SUBSTANCJA ZABURZAJĄCYCH FUNKCJONOWANIE UKŁADU HORMONALNEGO u kobiet, a tym samym zaburzających płodność. Wielu osobom dobrze znany jest chociażby bisfenol-A czy ftalany, które cieszą się złą sławą.
W ostatnim czasie też bardzo często poruszana jest kwestia ZABURZEŃ METYLACJI CZYLI GENU MTHFR, który przyczynia się do nieprawidłowego przekształcania w organizmie kobiety kwasu foliowego.
W aspekcie dietetycznym istnieje wiele czynników żywieniowych i okołożywieniowych, które wpływają na płodność zarówno kobiety i mężczyzny, donoszenie ciąży i szczęśliwe rozwiązanie. Aby jednak zrozumieć aspekty dietetyczne w diecie wspierającej płodność warto wiedzieć o jej przyczynach. W kolejnym wpisie napiszę właśnie o przyczynach niepłodności, a w szczególności o niepłodności hormonalnej i jajowodowej, które w sumie odpowiadają za około 80% powodów niepłodności.